کوتاه شدن دست واسطه گر‌ها از بازار لوازم یدکی

امین عظیمی زاده | شهرآرانیوز؛ موضوع اعلام قیمت تمام شده به مصرف کننده نهایی در کشور، طرح جدیدی نیست و نزدیک به یک دهه است که ضرورت اجرای آن مطرح شده، اما هر بار به تعویق افتاده است. با این حال، این مهم از زمستان پارسال در دولت سیزدهم آغاز شده و قرار است تا در آن با درج قیمت هم زمان تولیدکننده و مصرف کننده، از سودجویی واسطه‌ها جلوگیری شود. براساس اعلام وزارت صمت، اجرای این طرح از یک طرف به مصرف کنندگان نهایی این اجازه را می‌دهد تا خود به صورت مستقیم بر نحوه قیمت گذاری کالا‌ها نظارت داشته باشند و به نوعی در روند قیمت گذاری کالاها، خودشان فرایند بازرسی را انجام دهند.

از سوی دیگر درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده به منزله فاکتور فروش کالاهاست. به این صورت که شفاف سازی لازم در این زمینه انجام می‌شود. اجرای این طرح با چالش‌هایی نیز همراه بوده است. به همین دلیل گروه رسانه‌ای شهرآرانیوز همراه با بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در بازدید‌های دوره‌ای از واحد‌های تولیدی، ضمن نظارت بر حسن اجرای این طرح، تلاش می‌کنند تا در گفت وگوی میان واحد‌های تولیدی و سازمان صمت، مشکلات احتمالی را شناسایی و حل کنند.

در بازدیدی که از واحد‌های تولیدی لوازم یدکی خودرو اعم از تولید فیلتر‌های هوا و روغن، باتری، الیاف نانوتکنولوژی و دیگر محصولات مشابه انجام شد. ابتدا میرزایی راد، بازرس سازمان صنعت، معدن و تجارت، در بازدید از خط تولید این کارخانه‌ها بر روند قیمت گذاری طرح نظارت کرد و سپس با مدیرعامل و دیگر عوامل این واحد‌های تولیدی به گفتگو پرداخت.

لزوم درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده روی کالا‌های با کاربرد لوازم یدکی

میرزایی راد پس از بازدید اولیه و نظارت بر حسن اجرای این طرح، در ابتدای نشست با مدیرعامل واحد تولیدی بیان کرد: درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده در پنجمین مرحله اجرا قرار دارد و ما به نمایندگی از سازمان صمت انتظار داریم تا واحد‌های تولیدی پایبندی ویژه‌ای به اجرای آن داشته باشند. خوشبختانه تا امروز بیشتر واحد‌های تولیدی فعال استان خراسان رضوی که محصولاتشان در این طرح تعریف شده است، با ما همکاری کرده اند. بازرس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در ادامه افزود: درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده برای همه کالا‌های این طرح لازم الاجراست، اما این مهم برای کالا‌هایی که در دسته لوازم یدکی قرار می‌گیرند، ضرورت ویژه تری دارد؛ از این جهت که همواره حاشیه سود‌های غیرواقعی این دسته از کالا‌ها از چرخه تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده نهایی زیاد بوده است و این مسئله به ضرر مصرف کننده نهایی تمام خواهد شد.

از همین نظر انتظار ما از واحد‌های تولیدی لوازم یدکی خودرو نیز این است که با نگاه محوری به این امر توجه داشته باشند. میرزایی راد همچنین اشاره کرد که فهرست نهایی این دسته از کالا‌ها شناسایی شده است و پنجاه ویک قلم کالا و قطعات لوازم یدکی خودرو را دربرمی گیرد.

هماهنگی میان صمت و مالیات

پس از صحبت اولیه بازرس سازمان صمت استان خراسان رضوی، مدیرعامل واحد تولیدکننده فیلتر‌های خودرو ضمن تأیید و ضرورت اجرای طرح درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده بیان کرد: با وجود اجرای شفاف سازی در این طرح، به نظر می‌رسد پاره‌ای از مشکلات همچنان بر سر جای خود باقی مانده است.

او در ادامه اظهار کرد: زمانی که ما بر قیمت تمام شده کالایمان تخفیف‌هایی را ارائه می‌دهیم، اداره امور مالیاتی این مسئله را به عنوان تبانی در قیمت کالا در نظر می‌گیرد و همین عامل باعث می‌شود که نتوانیم در میان رقیبانمان عملکرد مناسبی داشته باشیم و درعمل بخشی از جذابیت فروش خود را در بازار مصرف از دست می‌دهیم. علاوه بر این، برخی اشکالات سیستمی برای ثبت نرخ کالا‌ها در سامانه جامع ثبت کالا‌های تجاری وزارت صمت نیز باعث شده است که وقت و انرژی زیادی از ما گرفته شود و انتظار داریم تا سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خراسان رضوی با هماهنگی میان اداره امور دارایی و مالیاتی این مشکلات را برطرف کنند.

بازرس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان نیز ضمن تأیید وجود برخی مشکلات، بیان کرد: هیچ طرحی بدون اشکال نیست و طرح درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده کالا‌ها نیز از این قاعده کلی مستثنا نخواهد بود. ما تلاش می‌کنیم در ارتباط با موردی که در باب تخفیفات کالا‌ها اشاره شد، با سازمان امور مالیاتی هماهنگی‌های لازم را انجام دهیم تا این مشکل نیز برطرف شود. همچنین اشکالات سخت افزاری و نرم افزاری سامانه جامع تجارت را به کارشناسان استانی و کشوری وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل می‌کنیم.

کسری خزانه ملی و شفاف سازی بخش صنعت

در ادامه بازدید بازرسان سازمان صمت و گروه رسانه‌ای شهرآرا از واحد تولیدکننده باتری خودرو و دیدار با مدیرعامل و عوامل تولیدی این کارخانه نیز بر لزوم اجرای این طرح تأکید شد. مدیرعامل این واحد تولیدی نیز بیان کرد: این طرح بسیار دیر اجرایی شده است و باید زودتر از این عمل می‌کردیم. در عین حال خوش حالیم که سرانجام زنگ عملیاتی شدن آن به صدا درآمد.

او در ادامه افزود: یکی از دلایل اصلی کسری خزانه ملی در کشور ما نبود شفافیت در بخش صنعت است. متأسفانه برخی سهام داران پیش از آنکه به چرخه تولید و توزیع کالا فکر کنند، به دنبال دستیابی به سود‌های غیرواقعی و غیراصولی هستند و این مهم در ساختار‌های کنونی کشور قابلیت پیاده سازی داشت و امیدواریم روند شفاف سازی بخش صنعت با اجرای طرح درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده محقق شود.
مدیرعامل واحد تولیدکننده باتری همچنین اظهار کرد: تداوم نبود شفاف سازی موجب شده بود شرکت‌هایی که بار اصلی تولید محصولات را بر دوش می‌کشند، کوچک‌تر شوند و در مقابل شبکه‌های غیررسمی تولیدی و همچنین واسطه‌های غیرقانونی بزرگ‌تر شوند.

به عنوان مثال در صنعت باتری میزان فروش مواد اولیه تولید باتری به مبادی غیرقانونی وجود دارد، اما اگر تولیدکنندگان ما فروش محصولاتشان را مشروط به دریافت کد بیمه کارگران خریدار کنند و از خریدار محصولات تولیدی تقاضا کنند که در صورتی کالا را به آن‌ها می‌فروشند که کارگرانشان را بیمه کرده باشند، بسیاری از مشکلات حاشیه‌ای بخش صنعت نیز حل می‌شود؛ بنابراین تأثیر شفاف سازی می‌تواند تا به این اندازه عمق یابد و در بلندمدت سطح کیفی کار ما را ارتقا دهد.

وی ضمن اجرای طرح درج هم زمان قیمت تولیدکننده و مصرف کننده روی محصولات باتری واحد تولیدی خود گفت: این طرح در دیگر کشور‌های دنیا نیز اجرایی شده است و می‌توانیم از تجربیات خوب جهانی نیز استفاده کنیم. ما امیدواریم که سازمان صمت در سطح استان و همچنین وزارت صمت در سطح ملی همچنان با جدیت اجرای این طرح را پیگیری کنند و با نگاهی بلندمدت به آن پرداخته شود.